صفر تا صد بیمه اختیاری تامین اجتماعی و نحوه ثبت نام آن

داشتن پشتوانه‌ای مطمئن برای آینده، یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های هر فرد است. بیمه اختیاری تامین اجتماعی، راهکاری است که این امکان را برای افراد فراهم می‌کند تا بتوانند از مزایای بیمه‌ای بهره‌مند شوند، حتی اگر شاغل نباشند یا تحت پوشش بیمه اجباری قرار نداشته باشند.

این مقاله قصد دارد تا شما را با تمام جوانب بیمه اختیاری تامین اجتماعی آشنا کند. از مفهوم و ماهیت این نوع بیمه گرفته تا مزایا، شرایط، هزینه‌ها و نحوه ثبت‌نام در آن. ما در این مطلب، گام به گام شما را با فرآیند آشنایی و ثبت‌نام در بیمه اختیاری همراهی خواهیم کرد تا بتوانید با آگاهی کامل، تصمیم درستی برای آینده خود و خانواده‌تان بگیرید.

در ادامه، به بررسی دقیق جنبه‌های مختلف بیمه اختیاری تامین اجتماعی خواهیم پرداخت و سعی می‌کنیم تمام سوالات احتمالی شما را در این زمینه پاسخ دهیم. با ما همراه باشید تا از صفر تا صد این موضوع مهم را با هم مرور کنیم.

بیمه اختیاری چیست؟

بیمه اختیاری یکی از انواع بیمه خویش فرما در سازمان تامین اجتماعی است که افراد می‌توانند به صورت داوطلبانه در آن ثبت‌نام کنند. این نوع بیمه برای کسانی طراحی شده که تحت پوشش بیمه خاصی نیستند و می‌خواهند از مزایای بیمه تامین اجتماعی بهره‌مند شوند. در بیمه اختیاری، شخص بیمه‌شونده مسئول پرداخت حق بیمه خود به صورت ماهانه است.

پوشش‌های بیمه اختیاری شامل خدمات درمانی، بازنشستگی، از کار افتادگی و فوت می‌شود. افراد تحت پوشش این بیمه می‌توانند از مزایایی مانند دریافت دفترچه بیمه درمانی برای خود و افراد تحت تکفل، امکان بازنشستگی و دریافت حقوق مستمری، برقراری مستمری از کارافتادگی کامل، و تعلق گرفتن حقوق مستمری به خانواده بعد از فوت بیمه شده بهره‌مند شوند.

نرخ حق بیمه اختیاری 27 درصد مبلغ حداقل دستمزد در سال تعیین شده است. این مبلغ براساس حقوق بیمه‌شونده و قرارداد منعقد شده با تامین اجتماعی تعیین می‌شود. پرداخت حق بیمه باید به صورت ماهانه انجام شود و حداکثر تا آخرین روز دو ماه بعد فرصت پرداخت وجود دارد. در صورت عدم پرداخت در این مدت، قرارداد از اولین روز ماهی که حق بیمه پرداخت نشده، لغو خواهد شد.

شرایط بیمه تامین اجتماعی

شرایط ثبت نام و استفاده از بیمه اختیاری تامین اجتماعی عبارتند از:

• داشتن حداقل ۳۰ روز سابقه پرداخت حق بیمه.

• سن متقاضی باید بین ۱۸ تا ۵۰ سال باشد. اگر سن متقاضی بیش از ۵۵ سال باشد، باید معادل مدت مازاد سنی، سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشد.

• افراد با بیش از ۱۰ سال سابقه پرداخت حق بیمه، از محدودیت سنی معاف هستند.

• متقاضی نباید در کارگاه‌های مشمول قانون تامین اجتماعی و پوشش‌های بیمه اجباری مشغول به کار باشد.

• حق بیمه اختیاری با نرخ ۲۷ درصد محاسبه می‌شود و پرداخت آن کاملاً بر عهده شخص بیمه‌شونده است.

• پرداخت حق بیمه باید حداکثر تا آخرین روز دو ماه بعد به شعب سازمان تامین اجتماعی انجام شود.

متقاضیان بیمه اختیاری می‌توانند دستمزد مبنای پرداخت حق بیمه خود را بین حداقل و حداکثر دستمزد هر سال تعیین کنند و هر دو سال یک‌بار می‌توانند آن را حدود ۱۰٪ افزایش دهند. برای اطلاع دقیق از قوانین بیمه در حسابداری به مقاله ای با همین نام در وبلاگ قیاس مراجعه کنید.

درصد حق بیمه اختیاری

درصد حق بیمه اختیاری تامین اجتماعی برابر با ۲۷ درصد است. این نرخ براساس مبلغ حداقل دستمزد در سال تعیین می‌شود. به عنوان مثال، با توجه به حداقل دستمزد سال ۱۴۰۲، مبلغ حق بیمه اختیاری برابر با ۱ میلیون و ۴۸۱ هزار تومان محاسبه شده است.

لازم به ذکر است که این درصد با بیمه اجباری متفاوت است. در بیمه اجباری، حق بیمه ۳۰٪ است که بین کارفرما و کارکنان تقسیم می‌شود. اما در بیمه اختیاری، تمام ۲۷٪ حق بیمه توسط خود بیمه‌شونده پرداخت می‌شود.

متقاضیان بیمه اختیاری می‌توانند مبنای پرداخت حق بیمه را بین حداقل و حداکثر دستمزد هر سال تعیین کنند و هر دو سال یک‌بار می‌توانند نسبت به افزایش ۱۰ درصدی حق بیمه ماهیانه خود اقدام کنند.
 

نحوه محاسبه و ثبت نام بیمه اختیاری

نحوه محاسبه و ثبت نام بیمه اختیاری تامین اجتماعی به شرح زیر است:

• محاسبه حق بیمه اختیاری

نرخ حق بیمه اختیاری ۲۷ درصد مبلغ حداقل دستمزد در سال تعیین شده است. براساس حداقل دستمزد سال ۱۴۰۲، مبلغ حق بیمه اختیاری برابر با ۱ میلیون و ۴۸۱ هزار تومان محاسبه شده است. متقاضیان می‌توانند مبنای پرداخت حق بیمه را بین حداقل و حداکثر دستمزد هر سال تعیین کنند و هر دو سال یک‌بار می‌توانند آن را حدود ۱۰٪ افزایش دهند.

• نحوه ثبت نام

برای ثبت نام بیمه اختیاری، دو روش وجود دارد:

مراجعه حضوری: متقاضی باید به شعبه تامین اجتماعی که سوابق پرداخت حق بیمه در آن متمرکز شده است، مراجعه کند. مراحل ثبت نام حضوری عبارتند از:

دریافت و تکمیل فرم مربوطه

ارائه یک قطعه عکس و رسید دریافتی از شعبه

بررسی صلاحیت متقاضی توسط شعبه (حداکثر ۲ ماه)

در صورت تایید، مراجعه برای انعقاد قرارداد (حداکثر ۲۰ روز پس از اعلام نتیجه)

پرداخت حق بیمه (حداکثر ۱۰ روز پس از انعقاد قرارداد)

ثبت نام غیرحضوری: متقاضیان می‌توانند با مراجعه به سایت سازمان تامین اجتماعی و تکمیل فرم ثبت نام، درخواست خود را ثبت کنند.

• پرداخت حق بیمه

پس از ثبت نام، پرداخت حق بیمه باید حداکثر تا آخرین روز دو ماه بعد انجام شود. برای پرداخت می‌توان به سامانه یکپارچه تامین اجتماعی (samt.tamin.ir) مراجعه کرد و از قسمت عملیات بیمه شدگان خاص اقدام نمود.

تعهدات سازمان در قبال بیمه شدگان خویش فرما

سازمان تامین اجتماعی در قبال بیمه‌شدگان اختیاری تعهدات زیر را دارد:

• پرداخت مستمری بازنشستگی، از کارافتادگی و فوت

• پرداخت هزینه خدمات درمانی

• پرداخت هزینه کفن و دفن (مشابه بیمه‌شدگان اجباری)

• تامین وسایل کمک پزشکی (مشابه بیمه‌شدگان اجباری)

• برقراری مستمری از کار افتادگی

همچنین، بیمه‌شدگان اختیاری و افراد تحت تکفل آنها می‌توانند از خدمات درمانی سازمان تامین اجتماعی استفاده کنند و دفترچه بیمه دریافت نمایند.

لازم به ذکر است که سازمان تامین اجتماعی در بیمه اختیاری تعهدی نسبت به موارد زیر ندارد:

• کمک هزینه ازدواج

• از کارافتادگی جزئی

• دستمزد ایام بیماری و بارداری

مزایا و معایب بیمه خویش فرما

بیمه خویش‌فرما یا بیمه اختیاری دارای مزایا و معایبی است که باید مورد توجه قرار گیرند:

مزایا

• استفاده از خدمات درمانی تامین اجتماعی

• بازنشستگی و دریافت مستمری

• پوشش کمک هزینه از کار افتادگی و فوت

• صدور و تمدید دفترچه بیمه برای فرد و خانواده

• پرداخت هزینه‌های کفن و دفن

• پوشش افراد تحت تکفل

معایب

• پرداخت کامل حق بیمه توسط فرد بیمه‌شده

• عدم پوشش بیمه بیکاری

• هزینه‌های درمانی بالاتر نسبت به بیمه اجباری

• عدم پوشش هزینه‌های دوران بارداری

• عدم پرداخت غرامت دستمزد دوران بیماری

• عدم پرداخت کمک هزینه ازدواج

بیمه خویش‌فرما گزینه مناسبی برای افراد مستقل است که می‌خواهند از مزایای بازنشستگی و درمانی بهره‌مند شوند، اما باید به محدودیت‌های آن نیز توجه داشت. همچنین برای بررسی دقیق تر مزایا و معایب بیمه اختیاری به مقاله مزایا و معایب بیمه خویش فرمایی را مطالعه کنید.

شرایط سنی بیمه گذار برای بیمه خویش فرما تامین اجتماعی

شرایط سنی برای بیمه خویش فرما تامین اجتماعی به شرح زیر است:

• سن متقاضی باید بین ۱۸ تا ۵۰ سال باشد.

• اگر سن متقاضی بیش از ۵۵ سال باشد، باید به میزان مازاد سنی خود سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشد. مثلاً اگر فردی ۵۹ ساله باشد، باید ابتدا حق بیمه ۴ سال مازاد را پرداخت کند.

• افرادی که بیش از ۱۰ سال سابقه پرداخت حق بیمه دارند، از محدودیت سنی معاف هستند. به عنوان مثال، اگر فردی ۶۲ ساله با ۱۰ سال سابقه باشد، نیازی به پرداخت حق بیمه برای سنین مازاد ندارد.

این شرایط سنی برای هر دو گروه آقایان و بانوان یکسان است.
 

تفاوت بیمه اجباری و بیمه اختیاری

بیمه اجباری و بیمه اختیاری تامین اجتماعی تفاوت‌های مهمی دارند:

1. الزام قانونی: بیمه اجباری برای کارگران و کارمندان الزامی است، در حالی که بیمه اختیاری به اراده شخص بستگی دارد.

2. پرداخت حق بیمه: در بیمه اجباری، ۳۰٪ حق بیمه بین کارفرما (۲۳٪) و کارگر (۷٪) تقسیم می‌شود. در بیمه اختیاری، فرد تمام حق بیمه را خود می‌پردازد.

3. پوشش بیمه‌ای: بیمه اجباری شامل بیمه بیکاری، غرامت دستمزد ایام بیماری و بارداری، و کمک هزینه ازدواج می‌شود، اما بیمه اختیاری این موارد را پوشش نمی‌دهد.

4. حمایت قانونی: بیمه اجباری از حمایت قانونی بیشتری برخوردار است.

5. شرایط برخورداری: برای بیمه اجباری، وجود رابطه کارگر-کارفرمایی کافی است، اما بیمه اختیاری نیازمند درخواست شخصی و بررسی شرایط است.

6.  تعهدات: تعهدات بیمه اجباری گسترده‌تر است و شامل مواردی مانند مقرری بیکاری می‌شود که در بیمه اختیاری وجود ندارد.

شرایط بازنشستگی بیمه اختیاری تامین اجتماعی چگونه است؟ 

شرایط بازنشستگی بیمه اختیاری به شرح زیر است:

برای زنان:

• ۵۵ سال سن با حداقل ۲۰ سال سابقه بیمه

• ۴۵ سال سن با ۳۰ سال سابقه بیمه

• ۳۵ سال سابقه بیمه بدون محدودیت سنی

برای مردان:

• ۶۰ سال سن با حداقل ۲۰ سال سابقه بیمه

• ۵۰ سال سن با ۳۰ سال سابقه بیمه

• ۳۵ سال سابقه بیمه بدون شرط سنی

همچنین، زنان ۵۵ ساله و مردان ۶۰ ساله با ۱۰ سال سابقه بیمه یا کمتر می‌توانند با پرداخت مابه‌التفاوت تا ۱۰ سال، بازنشسته شوند.

نحوه محاسبه حقوق بازنشستگی براساس متوسط حقوق ۲ سال آخر اشتغال با کسر حق‌بیمه تقسیم بر ۲۴ است.

نحوه محاسبه بیمه اختیاری با نرم افزار حسابداری قیاس

نرم افزار حسابداری قیاس امکان محاسبه دقیق بیمه اختیاری را فراهم می‌کند. این نرم‌افزار با در نظر گرفتن نرخ ۲۷ درصدی حق بیمه، محاسبات را انجام می‌دهد.

ویژگی‌های کلیدی قیاس برای محاسبه بیمه اختیاری:

• محاسبه خودکار حق بیمه

• تهیه لیست بیمه به صورت اتوماتیک

• ارسال مستقیم لیست به سامانه تامین اجتماعی

• نگهداری و گزارش‌گیری از سوابق ارسال

• سیستم هشدار برای مهلت ارسال لیست

مزایای استفاده از نرم‌افزار قیاس:

• دقت بالا در محاسبات

• صرفه‌جویی در زمان

• کاهش خطاهای انسانی

• به‌روزرسانی خودکار با تغییرات قوانین بیمه

با استفاده از این نرم‌افزار، محاسبه و مدیریت بیمه اختیاری ساده‌تر و دقیق‌تر می‌شود. برای اطلاع از قیمت نرم افزار حسابداری قیاس و دریافت مشاوره با شماره 61952-021 تماس بگیرید.
 

جمع بندی

بیمه اختیاری تامین اجتماعی فرصتی برای افرادی است که تحت پوشش بیمه اجباری نیستند تا از مزایای بیمه تامین اجتماعی بهره‌مند شوند. این نوع بیمه با پرداخت ۲۷ درصد حق بیمه توسط فرد، امکان استفاده از خدمات درمانی، بازنشستگی، از کارافتادگی و فوت را فراهم می‌کند.

برای ثبت نام، متقاضیان باید شرایطی از جمله داشتن حداقل ۳۰ روز سابقه بیمه و سن بین ۱۸ تا ۵۰ سال را داشته باشند. ثبت نام می‌تواند به صورت حضوری در شعب تامین اجتماعی یا غیرحضوری از طریق سایت سازمان انجام شود.

مزایای این بیمه شامل پوشش‌های درمانی، بازنشستگی و از کارافتادگی است، اما محدودیت‌هایی مانند عدم پوشش بیمه بیکاری نیز دارد. شرایط بازنشستگی برای زنان و مردان متفاوت است و به سن و سابقه بیمه بستگی دارد.

در مجموع، بیمه اختیاری گزینه‌ای مناسب برای افراد مستقل و کسانی است که می‌خواهند از مزایای بیمه تامین اجتماعی استفاده کنند، اما باید به شرایط، هزینه‌ها و محدودیت‌های آن توجه داشته باشند.