موانع پیشرفت آموزش حسابداری در ایران

موانع پیشرفت آموزش حسابداری در ایران

آموزش یک امر بسیار مهم برای پیشرفت و توسعه اقتصادی و اجتماعی و همچنین پیشرفت آموزش عالی به‌حساب می آید؛ و تأکید بر بهبود کیفیت و کارایی و نوآوری در زمینه عرضه آموزش باعث برطرف کردن و توسعه نیازهای فردی و انطباق با نیازهای جامعه و توسعه و رفع نیازهای آینده می شود.

نظام آموزشی حسابداری در هر کشوری با توجه به نیازهای بومی همان کشور تدوین می­شود. آموزش حسابداری را می توان به تاریخچه حسابداری متصل نمود با توجه به تاریخ و براساس مدارک کشف شده و بررسی دانشمندان، قدمت حسابداری در جهان به ۶۰۰۰ سال  قبل می رسد، پس وقتی که تاریخچه حسابداری قدمت بالایی دارد طبیعتاً آموزش آن نیز هم قدمت بالایی دارد.

در توسعه اقتصادی هر کشور، نظام حسابداری وظیفه فراهم ساختن اطلاعات مالی دقیق، به موقع و قابل اطمینان مورد نیاز برای مراحل گوناگون فرایندهایی چون تهیه، اجرا و کنترل پروژه های توسعه ای را به عهده دارد. در نتیجه، این واقعیت را نمی توان کتمان نمود که در کشورهای درحال توسعه ای مانند ایران، گسترش و توسعه حسابداری بخشی از زیرساخت های لازم برای رسیدن به اهداف توسعه اقتصادی را تشکیل می دهد از سوی دیگر و با توجه به مطالعات انجام شده و شواهد موجود، چنین به نظر می رسد موانع پیشرفت آموزش حسابداری در ایران بسیار زیاد هستند؛ در این مقاله قصد داریم این موارد را به همراه شما بررسی کنیم.  

مطالعه کنید : حسابداری آنلاین (ابری قیاس )

تمرکز بر ارزشیابی

یکی از اساسی ترین موانع پیشرفت آموزش حسابداری در ایران، تاکید سیستم های آموزشی بر تئوری و ارزشیابی دانشجویان بطور عمده بر مبنای محفوظات است.

هنوز در نظام آموزش عالی، کسب مهارت، کسب دانش فنی و توجه به خلاقیت ها و کارآفرینی و ایده پردازی جایگاه تعریف شده ای ندارد. هنوز رشته های تحصیلی در دانشگاه ها، بدون ارتباط با صنعت و بدون در نظر گرفتن نیاز جامعه و صنایع و تربیت نیروی متخصص برای رفع نیاز صنایع و مراکز تولیدی در تمامی زمینه ها به کار خود ادامه می دهند!

  محیط کار کارآموزی: انتخاب صحیح محیط کارآموزی برای یک حسابدار از موارد بسیار مهم و سرنوشت ساز برای حسابداران است. فردی که چندین سال به تحصیل در این رشته مشغول بوده است زمانی که تصمیم به کار اجرا می گیرد و محیطی را برای آموزش اجرایی کار حسابداری انتخاب می کند باید به یاد داشته باشد محیط سرنوشت و آینده او را رقم خواهد زد؛ پس باید محیطی را انتخاب نماید که راه پیشرفت را برایش سهل نماید نه اینکه مانعی باشد برای موفقیت. انتخاب نادرست و اشتباه محیط کارآموزی یکی از مهم ترین موانع پیشرفت آموزش حسابداری در ایران به حساب می آید.  

هم چنین عدم مطالعه استاندارد های حسابداری و حسابرسی و قوانین مالیاتی توسط یک حسابدار باعث خواهد شد تا از دیگر حسابداران عقب تر باشد و به روز نبودن او دردسر بزرگی برایش خواهد شد.

درواقع یک حسابدار باید هر روز با بررسی مراجع خبری معتبر از بخشنامه ها و آیین نامه های جدید مطلع شود و اطلاعات خود را به روز نماید.

کمبود استادان و هیئت علمی کمبود استادان و اعضای هیئت علمی‏ واجد شرایط یکی از مهم ترین موانع پیشرفت آموزش حسابداری در ایران است.در تحقیقی که نتیجه آن تحت عنوان اعتلای‏ آموزش حسابداری در کشورهای در حال‏ توسعه بررسی موردی ایران توسط دکتر علی ثقفی و دکتر عادل محمدزاده انجام‏ گرفت و نتیجه آن در کنفرانس بین المللی‏ سال 1992 واشنگتن دی سی ارائه گردید بیان شده است که یکی از علل عمده عدم‏ رشد آموزش حسابداری در ایران نداشتن‏ استادان زبده به اندازه کافی است و اکثر استادان با تجربه در چند شهر عمده به‏ تدریس مشغول هستند.

اکثر استادان به دلیل مشکلات اقتصادی‏ برای تامین زندگی خود به تدریس در چندین دانشگاه می‏‌پردازد یا به فعالیت هایی‏ غیر از تخصص خود مشغول هستند. انتون (Anton) کمبود استادان زبده و با صلاحیت علمی را یکی از ضعف های‏ اساسی آموزش حسابداری در کشورهای در حال توسعه می‏داند و معتقد است که با پرداخت حقوق مناسبت می‏توان استادان‏ دارای صلاحیت را جذب سیستم آموزش‏ حسابداری نمود.

همچنین به نظر نگارنده‏ مقاله،استفاده از وجود حسابداران حرف ه‏ای‏ و دعوت از آنها به کلاسهای دانشگاهی، موجب اعتلای آموزش حسابداری خواهد شد،زیرا معمولا افرادی که در حرفه اشتغال‏ دارند بهتر از سایر افرادی که حرف ه‏ای نیستند.

عرضه و تقاضا عدم انطباق عرضه و تقاضای فارغ التحصیلان رشته حسابداری، به نظر آن‌ها میزان عرضه حسابداران عمومی بیشتر میزان تقاضا برای آن‌ها است و هم‌چنین عرضه حسابداران ارشد کمتر از نیاز جامعه است به‌طوری‌که انتظار می رود تا پنج سال آینده جامعه نیاز بیشتری به مدیران ارشد مالی داشته باشد.  

آشنا شوید : نرم افزار حسابداری قیاس  

نبود تناسب تحصیلات دانشگاهی همگاهنگ با بازار کار درحالی‌که از یک‌سو ما با مازاد نیروهای دارای مدرک دانشگاهی مواجه هستیم در سمت دیگر کارفرمایان ما در بازار از کمبود حسابداران متخصص شکایت می کنند. از آنجایی‌ که فارغ التحصیلان رشته های فنی و پایه مذکور فقط می بایست در بازار کار، آموخته های دانشگاهی خود را به کار بگیرند و اغلب نیاز به مهارت اضافی دیگری ندارند، از فارغ‌التحصیلان رشته حسابداری که عمدتاً آموزش های دانشگاهی آن‌ها به شیوه صحیح دفترداری منحصر می شود، انتظار می رود که علاوه بر موارد مذکور چالش های مرتبط با پایگاه داده ها، نرم‌افزار های کامپیوتری، قوانین مالیاتی، بیمه و غیره را نیز مدیریت نمایند.

با این ‌حال علیرغم نقش مؤثر حسابداری در تصمیم گیری های اقتصادی و مالی، جایگاه و موقعیت حسابداری در ایران به‌عنوان یک علم دانشگاهی و ابزار تصمیم گیری بنا به دلایلی مانند ابهام نقش علمی رشته حسابداری در حل مشکلات مالی و عدم وجود سازمان های مستقل حرفه‌ای غیردولتی و عدم ارتباط صنفی مستمر بین اعضای حرفه‌ای مناسب نیست و حتی آمارها نشان می دهد که بسیاری از دانشجویان تمایل خود را برای ادامه تحصیل و اشتغال در حرفه حسابداری از دست داده­‌اند.

محتوای دروس حسابداری باید بر اساس تقاضای بازار، نه بر اساس علایق دانشگاه تعیین شود. هدف علم حسابداری آموزش حسابداری نیست بلکه آموزش به دانشجویانی است که حسابدار می ‏شوند. پیشرفت‏ های فنی و علمی در زمینه حسابداری از یک‌ طرف و رشد شتابان اقتصادی از طرف دیگر این نیاز را به وجود آورده است که حرفه حسابداری به‌سرعت خود را با شرایط تطبیق دهد و به‌عنوان یک دانش تخصصی مطرح گردد، این تحولات ناشی از تغییراتی است که در نیازهای جامعه به وجود آمده و پاسخ ندادن به ‌موقع به تغییراتی که در نیازهای جامعه به وجود می‌آید نتایج مخربی را به دنبال خواهد داشت.