حسابداری تورم چیست؟

حسابداری تورم تکنیک حسابداری ویژه‌ای است که می‌تواند در طول دوره‌های تورم بالا استفاده شود که در آن صورت حساب‌های مالی نه صرفا بر مبنای حسابداری هزینه بلکه با توجه به شاخص های قیمت تعدیل می شوند. شرکت هایی که در کشورهای دارای سطح سریع و پایدار تورم و یا تورم در حال رشد هستند، بایستی دوره های بیانیه خود را به روزرسانی کنند تا آنها را با شرایط اقتصادی و مالی فعلی مرتبط سازند.همچنین به عنوان حسابداری سطح قیمت شناخته می شود.

نحوه کاهش اثر تورم در حسابداری

حسابداری تورمی در مباحث حسابداری بسیار دیده می‌شود. هیئت استانداردهای حسابداری آمریکا، الزامات را برای شرکت‌ها در زمان تورم و رکود اقتصادی منتشر کرده است. با استفاده از این استانداردها می‌توان اثر منفی تورم را در صورت‌های مالی و حسابداری کاهش داد.

• ارائه منظم سود حاصل از فعالیت‌های اقتصادی جاری بر اساس تورم

• مشخص کردن سود یا زیان ناشی از قدرت خرید

• مشخص کردن سود به دست آمده بر مبنای دارایی‌ها

• مشخص کردن ارزش موجودی حساب‌ها، اموال، ماشین آلات، تجهیزات در پایان سال مالی

• مشخص کردن افزایش یا کاهش ارزش موجودی حساب‌ها، اموال، تجهیزات، ماشین آلات پس از کسر آثار تورم 

با این حساب در کشورهایی که نرخ تورم نوسانات بالایی دارند، نمی‌توان از بهای تمام شده تاریخی استفاده کرد. صورت‌های مالی در این کشورها (مثل ایران)، باید با در نظر گرفتن حسابداری تورمی تهیه و گزارش شود. به این گونه از صورت‌های مالی، صورت‌های تعدیل شده گفته می‌شود.

روش های حسابداری تورم

دو روش اصلی وجود دارد:
روش قدرت خرید فعلی (CPP) : در روش CPP اقلام پولی و اقلام غیرمولدی از هم جدا می شوند. تنظیم حسابداری برای اقلام پولی مستلزم ضبط سود یا زیان خالص است. اقلام غیرمولدی (کسانی که ارزش ثابت ندارند) به صورت ارقام با یک فاکتور تبدیل معادل شاخص قیمت در پایان دوره تقسیم بر شاخص قیمت در تاریخ معامله به روز می شود.
روش حسابداری هزینه جاری (CCA) : در این روش، سود با مقایسه درآمد با ارزش جایگزینی جاری دارایی‌های مصرف شده (در فرآیند کسب سود) اندازه گیری می‌شود. یعنی اگر خرید مواد اولیه در طول زمان ادامه دارد و به یکباره انجام نمی‌شود، هزینه سربار و بهای تمام شده محصولات برای قیمت گذاری روی کالاهای تولیدی باید با استفاده از قیمت‌های جدید باشد.

 

اساس هزینه تاریخی در صورت‌های مالی

حسابداری ارزش منصفانه (همچنین حسابداری هزینه جایگزین یا حسابداری هزینه جاری) به طور گسترده در قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم مورد استفاده قرار گرفت اما حسابداری هزینه تاریخی گسترده‌تر شد، زیرا ارزش‌های بیش از اندازه در طول دهه 1920 در دوران رکود بزرگ دهه 1930 تغییر یافتند. اکثر اصول حسابداری هزینه تاریخی پس از سقوط وال استریت 1929، از جمله پیش فرض یک ارز پایدار، ایجاد شد.

اصل واحد اندازه گیری

بر اساس یک برنامه حسابداری مبتنی بر هزینه تاریخی، تورم منجر به دو مشکل اساسی می شود. اول، بسیاری از شماره‌های تاریخی که در صورت‌های مالی نمایش داده می‌شوند، از لحاظ اقتصادی قابل مقایسه نیستند زیرا قیمت‌ها از زمان تحقق آن تغییر یافته است. دوم، از آنجایی که اعداد در صورت‌های مالی نشان دهنده دلارهایی است که در نقاط مختلف زمان صرف شده‌اند و به نوبه خود مقادیر مختلف قدرت خرید را شامل می‌شوند، آن‌ها صرفا افزودنی نیستند.

گزارش گمراه کردن تحت حسابداری هزینه تاریخی

"در اکثر کشورها، صورت‌های مالی اولیه براساس هزینه تاریخی حسابداری بدون توجه به تغییرات سطح عمومی قیمت‌ها یا افزایش قیمت خاص دارایی‌ها نگهداری می‌شود، به غیر از این که ملکی، کارخانه و تجهیزات و سرمایه گذاری‌ها ممکن است ارزش گذاری شود. "

نادیده گرفتن تغییرات کلی قیمت در گزارشگری مالی، باعث تحریف در صورتهای مالی مانند سود گزارش شده ممکن است بیش از درآمد باشد که می‌تواند بدون آسیب رساندن به عملیات فعلی شرکت به سهامداران توزیع شود. ارزش دارایی موجودی، تجهیزات و کارخانجات ارزش اقتصادی آن‌ها را به کسب و کار نشان نمی‌دهد. درآمد‌های آینده به راحتی از درآمد تاریخی پیش بینی نمی شود، تاثیر تغییرات قیمت در دارایی ها و بدهی های پولی روشن نیست. نیازهای سرمایه آینده برای پیش بینی دشوار است و ممکن است منجر به افزایش اهرم شود که باعث افزایش ریسک کسب و کار می شود.
زمانی که عملکرد اقتصادی واقعی تحریف می شود، این تحریفات منجر به پیامدهای اجتماعی و سیاسی می‌شود که به کسب و کار شما آسیب می‌رساند.

نتیجه‌گیری
در حال حاضر می‌دانیم که استفاده از روش‌های مختلف حسابداری برای اندازه گیری تورم و اثرات منفی آن، باید در کسب و کارهای ایران وجود داشته باشد. تا زمانی که تورم با نرخ بالا داشته باشیم، باید برای کاهش اثرات منفی آن بر حسابداری تلاش کنیم.
اگر بخواهید در شغل خود رشد کنید و به جایگاه بالاتری برسید، باید از روش‌های جدید و مناسب کسب و کار ایران مثل حسابداری تورم هم استفاده کنید. برای بهره برداری از بهترین امکانات و آشنایی با انواع نرم‌افزار حسابداری قیاس برای رفع تمامی نیازهای شما، با مشاوران ما در قیاس تماس بگیرید.