تاثیر انعطاف پذیری مالی بر تصمیمات سرمایه گذاری

انعطاف پذیری مالی نقش مهمی در توانمند ساختن مدیران در خصوص سرمایه گذاری در آینده ایفا می کند. مشکلات بازار سرمایه ، حفظ انعطاف پذیری را برای شرکتها جهت استفاده از فرصتهای سودآور الزامی کرده است . میرز نشان داد که چگونه تهدیدات ناشی از بدهی شرکتها ممکن است که مانع استفاده آنها از فرصتهای سودآور شود، حتی هنگامی که مدیران و سهامداران علاقمند به استفاده از این فرصتها هستند. تحصیل بهینه منابع منجر به موفقیت شرکتها در بازار شده و شرکتها از این طریق می توانند فرصتهای بازار را با موفقیت دنبال کنند و از مزایای فعالیت در بازار بهره مند شوند.

بیان مسئله

مدیران بیان کرده اند که انعطاف پذیری نقش مهمی در توانمند ساختن آنها در بر مبنای بحثهای خصوص سرمایه گذاری در آینده ایفا می کند، مشکلات بازارو میرز صورت گرفته توسط مودیگلیانی و میلر سرمایه، حفظ انعطاف پذیری را برای شرکتها جهت استفاده از فرصتهای سودآور الزامی کرده است.

میرز نشان داد که چگونه تهدیدات ناشی از بدهی شرکتها ممکن است که مانع استفاده آنها از فرصتهای سودآور شود ، حتی هنگامیکه مدیران و سهامداران علاقمند به استفاده از این فرصتها هستند. شرکتهای دارای انعطاف پذیری مالی میزان قدرت استقراض ذخیره ای برای خود نگه می دارند تا بتوانند در سالهای بعد از سیاست محافظه کاری، سرمایه گذاری بیشتری کنند. طبق مطالب فوق ، انعطاف پذیری مالی باید رابطه مستقیم و تاثیر مهمی بر مخارج سرمایه ای داشته باشند. همچنین شرکتهای منعطف می توانند بعد از یک دوره سیاست اهرمی پایین ، راحتتر وجوه خود را برای تامین مالی پروژه هایشان بکار گیرند و توانایی سرمایه گذاری آنها باید کمتر وابسته به وجوه داخلی باشد. در نتیجه باید انتظار داشته باشیم که یک رابطه منفی بین سرمایه گذاری و عامل گردش وجوه نقدی وجود داشته باشد.

به دلیل ابهامات زیاد در استفاده از این واژه ، قضاوت در مورد انعطاف پذیری ، معمولا ذهنی و غیر رسمی هستند و میزان انعطاف پذیری نیز به ندرت بررسی و اندازه گیری می شود. انعطاف پذیری مالی نشانگر توانایی یک شرکت برای رویارویی برای مواجه شدن با اتفاقات آینده است.

انعطاف پذیری مالی به عنوان درجه ای از ظرفیت یک شرکت است که می تواند منابع مالی خود را در جهت فعالیتهای واکنشی تجهیز کند تا ارزش شرکت را به حداکثر تمام استفاده های انعطاف پذیری در ادبیات مالی وابسته برساند ؛جنبه های ماهیت واکنشی و محافظتی ان می باشد.

گامبا و تریانتیس در تحقیق خود برای تدوین مدلی برای اندازه گیری انعطاف پذیری مالی ، انعطاف پذیری مالی را توانایی یک شرکت برای دستیابی و تجدید ساختار کردن تامین مالی خود با تامین مالی کم هزینه تر تعریف کردند. آنها بیان کردند شرکتهای دارای انعطاف پذیری مالی دارای توان اجتناب از درماندگی مالی  در مواجهه با شوکهای منفی می باشند و هنگامیکه فرصتهای سودآور افزایش می یابد با هزینه پایین سرمایه گذاری می کنند.

دونالدسون از اصطلاح پویایی مالی استفاده می کند و آن را اینگونه توضیح می دهد : ظرفیت هدایت استفاده از منابع مالی در راستای اهداف مدیریت که منجربه اطلاعات جدید در مورد شرکت و شرایط محیطی می باشد. دونالدسون به ویژه پویایی مالی را هنگامیکه هدف شرکت یافتن نقطه بهینه ترکیب منابع مالی می باشد در ارتباط با تصمیمات ساختار سرمایه می داند.

هیث انعطاف پذیری مالی شرکت را توانایی اقدام اصلاحی برای برطرف کردن مازاد پرداختی وجوه نقد بر دریافتهای نقدی پیش بینی شده با حداقل تاثیر بر در امد فعلی و آینده یا ارزش بازار سهام شرکت توضیح می دهد.دیدگاه هیث را در مورد تعریف انعطاف انجمن حسابداران خبره آمریکا پذیری مالی را اینگونه می پذیرد : انعطاف پذیری مالی توانایی برای انجام اقداماتی است که مازاد نیاز و پرداختهای نقدی بر منابع پیش بینی شده را حذف می کند.

در مفاهیم نظری استانداردهای حسابرسی ایران،  انعطاف پذیری مالی عبارت است از توانایی واحد تجاری مبنی بر اقدام مؤثر جهت تغییر میزان و زمان جریانهای نقدی آن  به گونه ای که واحد تجاری بتواند درقبال رویدادها و فرصتها ی غیرمنتظره واکنش نشان دهد. انعطاف پذیری مالی واحد تجاری را قادر می سازد تا از فرصتها ی غیرمنتظره سرمایه گذاری به خوبی بهره گیرد و در دوران ی که جریانهای نقدی حاصل از عملیات مثلاً بدلیل کاهش غیرمنتظره در تقاضا برا ی محصولات تولیدی واحد تجاری در سطح پایین و احتمالاً منفی قرار دارد به حیات خود ادامه دهد.

با توجه به اینکه شناخت کمی در مورد انعطاف پذیری مالی و تاثیر آن در بالابردن توانایی سرمایه گذاری وجود دارد، لذا این تحقیق در تلاش است این خلا را پر نماید. همچنین شناخت سیاستهای مالی و رابطه آنها با میزان سرمایه گذاری شرکتها می تواند کمک زیادی در برنامه ریزیهای مالی در شرکتهای بورس اوراق بهادار تهران بنماید. بدین ترتیب هدف اصلی این تحقیق بررسی این موضوع می باشد که آیا شرکتهای دارای انعطاف پذیری مالی توانایی انجام هزینه های سرمایه ای بیشتری نسبت به شرکتهای غیر منعطف مالی دارند و آیا شرکتها در هنگامیکه دارای انعطاف پذیری مالی می باشند ، از وجوه نقد داخلی خود جهت سرمایه گذاری استفاده می کنند.

نتایج حاصل از آزمون فرضیه های تحقیق

فرضیه اول: در شرکتهای دارای انعطاف پذیری مالی، هزینه های سرمایه ای بیشتر از شرکتهای دارای انعطاف پذیری مالی کمتر است.

نتیجه آزمون: براساس نتایج بدست آمده از آزمون مقایسه میانگین در بین دو گروه از شرکت هایی که دارای انعطاف پذیری مالی و شرکت هایی که دارای انعطاف پذیری مالی کمتر، تفاوت معناداری در هزینه های سرمایه ای ندارند. به بیان دیگر با واقع نشدن آماره محاسبه شده آزمون مقایسه میانگین در ناحیه بحرانی، فرضیه صفر رد نشده است. بنابراین فرضیه تحقیق تائید نشده است.

تفسیر نتیجه آزمون: با توجه به اینکه داده ها از یک نمونه تصادفی و با وسیله معتبر و روا گردآوری شده است، بنابراین نتیجه بدست آمده را می توان با استناد به تئوری احتمالات به جامعه آماری تعمیم داد. بنابراین شواهد موجود و تئوری احتمالات از نبود تفاوت در میانگین هزینه های سرمایه ای در بین شرکت ها با انعطاف پذیری مالی و غیر انعطاف پذیری مالی حمایت کرده است و با توجه به اینکه نمونه گیری به صورت تصادفی انتخاب شده و داده های گردآوری شده از اعتبار و روایی لازم برخوردار هستند و با رعایت و لحاظ کردن شرایط از آزمون مناسب استفاده شده است، بنابراین می توان نتیجه بدست آمده را به جامعه آماری تحقیق یعنی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران تعمیم داد.

مقایسه با نتایج تحقیقات پیشین: نتیجه بدست آمده از آزمون فرضیه بر خلاف انتظار پژوهش تحقیق است. این نتیجه برخلاف یافته تحقیق مارچیکا و مورا  در دانشگاه منچستر انگلستان در سال 2007 است.

فرضیه دوم: در شرکتهای دارای انعطاف پذیری مالی، بین گردش وجوه نقد و هزینه های سرمایه ای رابطه وجود دارد.

نتیجه آزمون: براساس نتایج بدست آمده از آزمون همبستگی و همبستگی جزئی و همچنین تحلیل رگرسیون با کنترل متغیر انعطاف پذیری رابطه بین گردش وجوه نقد و هزینه های سرمایه ای معنادار مشاهده نشده است. به بیان دیگر آماره محاسبه شده آزمون کوچکتر از آماره بحرانی بوده و با واقع نشدن آماره محاسبه شده در ناحیه بحرانی، فرضیه صفر رد نشده است. بنابراین فرضیه تحقیق تائید نشده است.

تفسیر نتیجه آزمون: نتایج بدست آمده نشان داده است که رابطه بین گردش وجوه نقد و هزینه های سرمایه ای معکوس و معنادار است. با کنترل نقش انعطاف پذیری مالی در تاثیر گردش وجوه نقد بر هزینه های سرمایه ای، رابطه بین گردش وجوه نقد و هزینه های سرمایه ای شرکت هایی که از انعطاف پذیری مالی کمتری برخوردارند، معکوس و معنادار بوده اما رابطه بین گردش وجوه نقد و هزینه های سرمایه ای شرکت هایی که دارای انعطاف پذیری مالی هستند، معنادار مشاهده نشده است.

مقایسه با نتایج تحقیقات پیشین : نتیجه بدست آمده از آزمون فرضیه مطابق با انتظار پژوهش تحقیق نیست . این نتیجه برخلاف یافته تحقیق مارچیکا و مورا در دانشگاه منچستر انگلستان در سال 2007 است . در تحقیق نامبردگان رابطه قوی بین انعطاف پذیری مالی و سرمایه گذاری وجود دارد.

Financial flexibility will play an important role in empowering managers to invest in the future. Capital market problems require firm resilience to use profitable opportunities. Mears showed how threats from corporate debt might prevent them from benefiting from profit opportunities, even when managers and shareholders are keen on taking advantage of these opportunities. Resourceful studying leads to the success of companies in the market, and companies can successfully pursue market opportunities and benefit from the benefits of operating in the market.

منبع:مجله مهندسی مالی و مدیریت پرتفوی