تراز آزمایشی چیست؟

تاریخ انتشار: 1399/11/06

تراز آزمایشی چیست؟

تراز آزمایشی یک فهرست از نام و مانده حساب های دفتر کل می باشد که معمولا در پایان ماه تهیه می شود، تا توازن مانده حساب های دفتر کل مشخص شود. در صورت داشتن توازن می توان از حساب های دفتر کل برای تهیه صورت های مالی استفاده کرد، ولی در صورت تراز نبودن، نمی توان صورت های مالی درست و دقیقی بدست آورد. بسیاری از مانده های مذکور در تراز آزمایشی عینا در صورتهای مالی منعکس می شوند. مثلا مانده حساب وجوه نقد،معمولا نمایانگر میزان دارایی نقدی در پایان دوره مالی است. و همچنین مانده حسابهای پرداختنی،نشان دهنده میزان تعهدات واحد از بابت این گونه بدهی ها در پایان دوره مالی می باشد. برای اطلاعات بیشتر در مورد چگونگی بستن سال مالی در شرکت ها از این لینک استفاده کنید. برای بررسی دقیق پاسخ سوال تراز آزمایشی چیست؟ تا انتهای مقاله با ما همراه باشید. ترازهای آزمایشی از چه قسمت هایی تشکیل شده است؟ عنوان تراز آزمایشی ستون نام حساب ستون شماره حساب مانده بدهکار مانده بستانکار انواع تراز آزمایشی چیست؟ 1.تراز آزمایشی دو ستونی ساده ترین شکل تراز دو ستونی است که در آن مانده تمام حسابهای دفتر کل در دو ستون بدهکار و بستانکار زیر هم ثبت می شوند. هرچند تراز ممکن است در سطوح مختلف حساب (گروه، کل، معین و تفصیل) تهیه شود. در نهایت باید جمع ستون مانده بدهکار و ستون مانده بستانکار در تراز برابر باشد یا اصطلاحان تراز باشد.

مطالعه کنید : محصولات نرم افزار حسابداری قیاس 

در صورت برابری دو ستون می توان به این نتیجه رسید که کلیه اسناد حسابداری ما تراز بوده و بطور کامل در دفتر کل ثبت شده است. باید توجه داشت در صورتی که تراز در سطح تفصیل تهیه شود ممکن است جمع نهایی دو ستون با هم برابر نباشد دلیل نابرابری به این دلیل است که تمام حساب‌ها سطح تفصیلی نداند به همین دلیل حسابهایی که در سطح معین بسته شده اند در تراز تفصیلی درج نمی شوند. 2.تراز چهار ستونی: در این تراز مانده اول دوره و مانده پایان دوره هم مشخص است. در واقع علاوه بر داشتن دو ستون بدهکار و بستانکار، دو ستون گردش حساب نیز دارد. در صورتی که اطلاعات دفتر کل به درستی وارد تراز آزمایشی چهار ستونی شود، جمع مانده های دو ستون گردش حساب، مثل ستون بدهکار و بستانکار برابر می شود. این تراز آزمایشی چهار ستونی به دلیل داشتن ستون های گردش حساب ، می تواند به تصمیم گیرندگان کمک بسیاری کند. 3.تراز شش ستونی: در این تراز دو ستون دیگر برای نشان دادن گردش حساب اضافه و گردش حساب پیش از دوره و طی دوره را نمایش می دهد. 4.تراز آزمایشی هشت ستونی در بعضی موارد مانده ابتدای دوره نیز در دو ستون مجزا نمایش داده می شود این رقم در اصل همان مبالغ درج شده در تراز افتتاحیه می باشد. 5.سایر اشکال تراز آزمایشی: با توجه به استفاده از برنامه حسابداری نرم افزار های مختلف اشکال متنوعی از تراز را بر اساس نیاز مشتریان خود تهیه کرده اند که جهت استفاده مدیران و حسابداران بسیار مفید است برخی از این اشکال به شرح زیر می باشد.   تراز سلسله مراتبی: در این تراز سطوح پایینتر حسابها نیز نمایش داده می شود مثلا سطح کل در بالا و زیر آن سطح معین و اگر معین دارای تفصیلی باشد گردش تفصیلی آنها نیز نمایش داده می شود.   تراز ده ستونی: در این تراز دو ستون جهت نمایش گردش کل به تراز هشت ستونی اضافه می شود یعنی جمع شش ستون اول تراز هشت ستونی در این ستون درج می شود. تراز هشت ستونی با گردش کل: این تراز مانند تراز ده ستونی از روی تراز شش ستونی تهیه می شود و دو ستون جمع کل که جمع چهار ستون اول تراز شش ستونی است به تراز شش ستونی اضافه می شود. تفاوت ترازنامه و تراز آزمایشی چیست؟ در اصل در تراز آزمایشی حسابدار برای کنترل و توازن برای مانده گیری دفتر کل می‌باشد ولی در ترازنامه صورت مالی یک شرکت یا موسسه در یک دوره مالی نشان داده می‌شود و نکته قابل توجه این است که در تراز آزمایشی 4 ستون برای گردش بدهکار و بستانکار نشان دهنده جمع گردش عملیات روزنامه می‌باشد و دوم اینکه در تراز آزمایشی حساب های دائم و موقت آورده می‌شود.اما در تراز نامه فقط مانده حساب دائمی گزارش می‌شود.که به نوعی سند افتتاحیه دوره مالی به حساب می آید. اگر در تراز آزمایشی مانده دو ستون اول گزارش درست نباشد حالتی است که یک یا چند سند متعلق به این دوره مالی داریم که تاریخ سندشان قبل از ابتدای دوره مالی می باشد و در تراز آزمایشی نمایش داده می شوند. در تراز آزمایشی در نظر باید گرفت که تراز زیر مجموعه های یک حساب کل یا یک حساب معین از لحاظ علم حسابداری  تراز نیستند،یا گردش بدهکار و بستانکارشان مساوی نیست و گزارشی از مانده و گردش از این دست حسابها هستند.

حتما کلیک کنید : حسابداری آنلاین ( قیاس ابری)

چطور می توان توازن یا عدم توازن را در تراز آزمایشی بررسی کرد؟ همانطور که گفتیم اصلی ترین ستون های تراز آزمایشی دو ستون بدهکار و بستانکار است که نام حساب و مانده آن در این دو ستون ثبت می شود.بعد از ثبت اطلاعات در این دو ستون در انتها جمع مقادیر ثبت شده در ستون بدهکار  باید با جمع مقادیر ثبت شده در ستون بستانکار برابر باشد و در واقع میان این دو توازن ایجاد شود . در صورتی که جمع این دو ستون با یکدیگر برابر نباشد باید به دنبال علت این ناهماهنگی بود. این عدم توازن می تواند دلایلی مختلفی داشته باشد که باید بررسی شود، اولین بررسی این است که مانده حساب ها را با دفتر کل مقایسه کنید که اشتباه در ثبت و ورود این اطلاعات از دفتر کل به تراز آزمایشی وجود نداشته باشد.   بعد از تایید این مرحله اگر تمام حساب ها را به درستی از دفتر کل وارد کرده بودید بهتر است به بررسی دفتر کل بپردازید ممکن است هنگام انتقال مانده حساب ها از دفتر روزنامه به دفتر کل اشتباهی رخ داده باشد و یا یک ستون یا حساب هنگام انتقال حذف شده باشد. به طور کلی تراز آزمایشی که اصولا ماهانه تهیه می شود تمام ایراد ها و اشتباهات را نمایان کرده و با رفع آنها این اشتباهات به پایان سال مالی منتقل نخواهد شد و در انتهای دوره مالی کار جمع بندی حساب ها و بستن  صورت های مالی راحت تر خواهد بود.

تراز آزمایشی