حذف 4 صفر از پول ملی چه تاثیری بر کارکرد نرم افزار حسابداری دارد؟
حذف 4 صفر از پول ملی چه تاثیری بر کارکرد نرم افزار حسابداری دارد؟
در کشور ما مسئولین بر اساس آمار میزان نقدینگی را مشخص میکنند حتی اگر اشتباه باشد؛ چون آمار دقیقی در این خصوص وجود ندارد وصرفا به آمارهای چاپ اسکناس یا میزان ذخایر بانکی اکتفا میشود که درست نیست چون به هیچ وجه نمیشود تراول چکها یا ایران چکها را به عنوان پول رسمی شناخت اینها همان اوراق وصولی یا پولهای بدون پشتوانه هستند.
چند روزی است که از سوی ریاست بانک مرکزی موضوعی مطرح شده که اظهار نظرات زیادی پیرامون آن انجام شده است. بیشتر اقتصاددانان کشور بر این باورند که اینکار صرفا جنبه روانی خواهد داشت و برای اقتصاد کشور هیچ گونه نفعی دربرندارد، برخی منتقدین هم بر این باورند که در شرایط فعلی نامناسب کشور نوعی سرگرمی برای فعالان اقتصادی فراهم شده تا مسئولین اقتصادی و سیاسی کشور از موضوعات اصلی و انتقادات در امان باشند.
طرح اجرای حذف 4 صفر از پول ملی هماکنون در قالب لایحه بانک مرکزی روی میز کمیسیون اقتصادی مجلس قرار گرفته است؛ طرحی که دو سال پیش بهطور جدیتری در دستور کار دولت قرار گرفت و امروز از نظر کارشناسان به یک امر ناگزیر تبدیل شده است.
سال ۱۳۹۵ هیأت دولت در قالب لایحه بانک مرکزی مادهای برای تغییر واحد پول کشور از ریال به تومان تصویب کرد. این لایحه به دلیل مخالفتها و آماده نبودن دیگر مواد آن، هیچ گاه برای تصویب به بهارستان نرفت، اما نتیجه آن طرح مسأله و آغاز یک گفتوگو در سطح کارشناسان، وکلای مردم و دولت برای رسیدن به یک راهحل در این زمینه بود. برآیند این گفتوگوها این بود که به جای حذف یک صفر، نظرها به پاک کردن چهار صفر جلب شد.
در واقع نظر مخالفان تبدیل ریال به تومان این بود که بهطور منطقی با هزینههایی که برای اجرای این طرح گسترده صورت میگیرد، باید از اجرای آن نهایت بهرهبرداری را کرد، بهطوری که واحد پولی کشور به کوچکترین رقم ممکن برسد.
آنچه مسلم است، حذف 4 صفر از پول ملی در محاسبات حسابداری و بودجهای و همچنین آمارهای سنواتی تأثیر خواهد داشت؟ تبعات این اقدام بر حسابهای مالی و پولی چه خواهد بود؟
با حذف 4 یا هر چند صفر باید کل دفاتر حسابداری مؤسسات دولتی و خصوصی، آمارها و محاسب
ت پایگاه اطلاعات سریهای زمانی اقتصاد کشور مجددا بر مبنای واحد پولی جدید تهیه شود که در چنین صورتی عملا صورتهای مالی مقایسهای ادواری؛ چه در حسابداری و چه در بودجه سنواتی، مشکلاتی را ایجاد خواهد کرد و قابلیت مقایسه اعداد و ارقام را از دست میدهد، مگر آنکه ارقام سنواتی را هم بر مبنای حذف 4 صفر تعدیل کنیم که امری هزینهبر و عملا در شرایطی غیرممکن خواهد شد.
مضافا بر آنکه عمده نرمافزارهای حسابداری باید بر اساس واحد پولی جدید روزآمد شوند که امکان تقلب را تشدید خواهد کرد. در بازارهای مالی و سرمایه نیز با توجه به اینکه قیمت سهام و انواع اوراق بهادار با درآمد ثابت و عموما سود تقسیمی شرکتها در مقیاس ریال مورد عمل قرار میگیرند، تبدیل ریال به واحد پولی جدید «تومان» بر پرداخت سود تقسیمی تأثیرگذار بوده و میتواند باعث بالابردن حداقل تغییرات قیمتی (tick size) شود.
شاید بتوان گفت تأثیر حذف چهار صفر، بهویژه در اقلام کالاها یا سهام با کمتر از هزار ریال به دلیل گردکردن ارقام خواهد بود که احتمال افزایش قیمتها را در این ارتباط به همراه خواهد داشت.
اثر حذف صفر بر کار حسابداران که تا کنون کمتر به آن پرداخته ایم چیست؟ تکلیف حسابداران چیست؟
حســابداران نیز باید برای انطباق با دنیای پس از حذف صفرها آماده شــوند. بی تردید این تغییــر مانند تغییرات پرشتاب اقتصادی ایران پیامدهایی را برای حسابداران دارد. دیر یا زود، شــاهد حذف 4 صفــر از پول ملی و تولید پول جدید خواهیم بود.
پس باید آماده ی مقابله با پیامدهای این حذف بر دفترداری، حسابداری، گزارشگری، حسابرسی، و ســایر خدمات خود باشــیم. تحلیل ســاده ی مزایا/ بهای حذف صفرها نشــان می دهد مزایای آن برای حسابداران بیش از بهای آن است.
شما می توانید با نگاهی به فهرست پیامدهای منفی و مثبت به این مهم پی ببرید. عبارتند از:
- دفترداری آسان پیامدهای مثبت عمدتا و کارا
- ترجمــه ی صورتهای مالی به پول های دیگر و به پول ملی با قابلیت مقایســه ی بیشتر
- اعمال کنترل آســانتر بر تراکنشهای مالــی
- صندوق داری و نقل و انتقال آسان تر پول
- گزارشگری آســـانتر
- کاهش اشتباهات دفترداری
- حسابرسی آسانتر
- برنامه ریزی کاراتر
- رفع نیاز به حسابداری تورمی، عبارتند از:
- افزایش تقلب های پیامدهای منفی به ویژه تقلب اعداد گرد شــده
- بازنویسی و بازویرایش نرم افزارهای حســابداری
- باز ارائــهی صورتهای مالی مقایسهپذیر با واحد پولی جدیـــد
- بازنگری در سطوح اهمیت
- تصفیهی بدهی و وصول مطالبات با پول جدید
- تغییــر ارزش به پول جدید
- وارد کردن اعشــار به اعداد حسابداری
شــما میتوانید به این فهرست بیفزایید. ولی دغذغه ی اصلی فقط شناســایی مســأله و تهیه ی فهرست پیامدها نیســت بلکه آمادگی برای حل و فصل مسأله و استفاده از فرصتها و تسکین تهدیدها است.
پس چرا کشورهای مختلف بعضا با حذف چهار یا شش صفر اقتصاد خود را بهبود بخشیدهاند؟
اولا همانطوری که فرمودید، اقتصاد خود را بهبود بخشیدند نه تورم یا بیکاری را، ثانیا به نکات بالا توجه فرمایید که حذف چهار یا بیشتر و کمتر صفر از پول ملی بستر و مناسباتی لازم دارد که درحالحاضر و گذشته هم متأسفانه در ایران فراهم نبوده است.
حذف صفر از پول ملی فارغ از تبعات سیاسی– روانی دارای آثار متعددی است که جز از طریق چرخه تولید و خدمات و راهاندازی کسبوکار نمیتوان بازتاب منفی آن را خنثی کرد.
اینجا و آنجا میخوانیم که آلمان اولین کشوری بوده که بعد از جنگ اول به حذف صفر همت گماشته، ولی آقایان فراموش کرده اند یا زحمت مطالعه را به خود نمیدهند که آلمان اساسا قبل از جنگ اول هم کشور قدرتمند تولیدی بوده که اتفاقا به منظور بازگشایی بازارهای جدید و سهمبری بیشتر از بازارها وارد جنگ شد، چون جنگ را باخت و با شرکای تحمیلشده متفقین، چرخه تولید در آلمان آن روزگار معیوب شده بود، آنها با راهاندازی چرخه تولید از یک طرف و حذف صفرها از طرف دیگر توانستند به عظمت خود برگردند.
در مورد ترکیه هم اول سیاستهای تسهیل کسبوکار و بهبود شاخصههای اقتصادی مطرح شد، بعد موضوع حذف شش صفر در دستور کار قرار گرفت. در ایران اما چون اغلب دولتمردان ضعیف سکان تصمیمگیری را در دست داشتهاند به دنبال آسانترین راهحل هستند، غافل از آنکه آسانترین لزوما عملیترین راهحل نیست که اگر اینچنین بود، افتضاح صفرها در زیمبابوه روی نمیداد. اما ممکن است آقایان بتوانند با حذف خود پول از اقتصاد و مبادلات، کشور را به دوران اولیه تجارت تهاتری بازگردانند، چون آنها معتقدند کار، نشد ندارد!