انتخاب روش های حسابداری

تاریخ انتشار: 1398/06/05

انتخاب روش های حسابداری

یکی از موضوعاتی که اهمیت ویژه ای برای تئوری پردازان و تدوین کنندگان استانداردهای حسابداری دارد، بحث انتخاب روش های حسابداری می باشد. انتخاب روش های حسابداری یکی از پدیده های حسابداری است که برای یافتن مبنا و علل آن ها تحقیقات گسترده ای در حوزه حسابداری صورت گرفته است . از آن جا که این تحقیقات به دنبال توجیه علل انتخاب از میان روش های حسابداری بعد و پیش بینی آن می باشند، در قلمرو تئوری اثباتی حسابداری قرار می گیرند.

از ارائه و رواج نظریه بازار کارا و نیز رد فرضیه خامی سرمایه گذار تصور می‌شد که مدیران انگیزه ای برای انتخاب از میان روش ها نداشته و سرمایه گذاران از میان منابع متفاوت که صورت های مالی  تنها یکی از آنها و البته مهمترین آنها می باشد پی به وضعیت و عملکرد واقعی شرکتهای مورد نظر خود می برند. اما اشکال اساسی تحقیقات مذکور پیش فرض زیربنایی صفربودن هزینه اطلاعات، هزینه مبادله، و هزینه قرارداد میباشد.

در تحقیقات اولیه فرض این بود که اطلاعات از منابع مختلف بدون هرگونه هزینه ای به دست آمده و با صفر در نظر گرفتن هزینه مبادله به سرعت در قیمت سهام منعکس می شود. اما با در نظر گرفتن هزینه های اطلاعات، مبادلات، و قراردادها به نظر می رسد که سرمایه گذاران نتوانند از میان روش های حسابداری به سادگی عبور کرده و به واقعیات شرکت مورد نظر خود برسند .

بنابراین می توان گفت که با این شرایط مدیران برای انتخاب از میان روش های حسابداری انگیزه داشته باشند . اینکه مدیران از این انتخاب ها جهت ارائه هر چه بهتر و شفافتر وضعیت و عملکرد شرکت خود سود می جویند و یا از طریق آنها سعی در مدیریت قراردادهای میان خود و شرکتهایشان و یا میان شرکت آنها و سایرین دارند یکی از موضوعات مورد توجه در حوزه تحقیقات اثباتی حسابداری میباشد.

مسئله اصلی تحقیق حاضر این است که آیا شرکت های فعال در یک صنعت در حسابداری موجودی کالای خود از روش های مشابهی استفاده می نمایند یا خیر . علت اهمیت موضوع تحقیق حاضر، کاربرد آن برای تدوین کنندگان استاندارد می باشد.

یکی از بحث های رایج در قلمرو تدوین استاندارد موضوع یکنواختی و انعطاف پذیری در استانداردها می‌باشد. موافقان انعطاف پذیری در تدوین استاندارد بیان می کنند از آن جایی که مدیران شرکت ها بهتر از هر گروه دیگری ماهیت عملیات شرکت را می دانند، بنابراین روشی را انتخاب می کنند که به بهترین نحو وضعیت و عملکرد شرکت را منعکس کند .

به عبارت دیگر آنها ادعا می کنند که مدیران بر اساس دیدگاه رفتار کارا عمل می کنند. مطابق با این دیدگاه استانداردها باید تا حد امکان نحوه عمل‌های مختلف مطابق با شرایط متفاوت در اختیار مدیران بگذارند و اجازه دهند که تصمیم گیری درمورد انتخاب روشها در سطح شرکت صورت بگیرد اما مخالفان انعطاف پذیری (مدافعان یکنواختی) ادعا می کنند که اگر نحوه عمل های جایگزین متفاوت در اختیار مدیر قرار گیرد او برای مدیریت قراردادها از آن کمک گرفته و همواره بهترین نحوه عمل را از نظر ارائه صادقانه به کار نمی گیرند.

مدافعان این رویکرد بیان می کنند که به دلایل فوق نباید دست مدیر را برای انتخاب باز گذاشت و تصمیم گیری در مورد روش انتخابی باید به عهده تدوین کنندگان استاندارد گذاشته شود.

روش های حسابداری

ادبیات تحقیق

در ایران به دلیل یکنواختی به نسبت شدید در استانداردهای حسابداری و استفاده مشابه از نحوه عمل های جایگزین محدود، مطالعات زیادی در مورد بحث انتخاب روش ها صورت نگرفته است. دلیل با اهمیت دیگر حاکمیت قوانین مالیاتی بر استانداردهای حسابداری مخصوصا در مورد استهلاک و سرمایه کردن دارایی ها (مثل دارایی های نامشهود ) می باشد.

ویترد تشریح کرد چرا شرکت ها در دوره هایی که هیچ الزامی قانونی و حرفه ای برای انتشار صورت های مالی وجود ندارد به طور داوطلبانه دست به انتشار صورت های مالی خود میزنند. او به این نتیجه رسید که بنابر دیدگاه رفتار کارا این عمل موجب اعتماد بیشتر سرمایه گذاران به صورت های مالی و کاهش هزینه آنها در کسب اطلاعات در مورد وضعیت مالی شرکت و نهایتا نرخ هزینه سرمایه پایین تر میشود.

مین و اسمیت پی بردند که شمول صورت های مالی واحدهای فرعی در صورت های مالی تلفیقی موجب ضمانت بیشتر برای اوراق شرکت اصلی شده و نرخ هزینه سرمایه را پایین تر می آورد. بنابراین در این تحقیق نیز دیدگاه رفتار کارا این انتخاب حسابداری مدیر را توجیه میکند. جنسن و مک لینگ  و موریس به این نتیجه رسیدند که عمل تهیه صورت های مالی حسابرسی شده سازمان ها را قادر به جذب سرمایه با صرفه جویی واقعی بیشتر و هزینه پایین تر می کند. بنستون  به این نتیجه رسید که همه شرکت های لیست شده در بورس معاملات نیویورک در سال 1926 بدون الزام قانونی به انتشار صورت های مالی، ترازنامه خود را منتشر کردند . همچنین او پی برد که 82 درصد از این شرکت ها صورت های مالی خود را به در مورد دیدگاه رفتار فرصت طلبانه, صورت حسابرسی شده منتشر می کنند ، نیز تحقیقاتی صورت گرفته است که مطا بق با فرضیه های اندازه، پاداش، و بدهی بوده است :

واتس وزیمرمن با بررسی واکنش شرکت ها به تعدیلات سطح عمومی قیمت به این نتیجه رسیدند که شرکت های بزرگتر با توجه به این نکته که با این تعدیلات سود پایین تری خواهند داشت از آن حمایت می کنند. این شرکت ها اکثرا متعلق به صنایع نفت و گاز بودند. دیکین با بررسی شرکت های فعال در صنایع نفت و گاز و بررسی رفتار آنها در انتخاب روش های حسابداری از میان روش هزینه کامل و تلاش های موفقیت آمیز به نتایجی مشابه با واتس وزیمرمن دست یافت .

این نتایج درتحقیق دا وهال و لیهن و پاستنا نیز تکرار شد . بوون نوریس و لاسو  با بررسی رفتار مدیران نسبت به سرمایه ای یا جاری تلقی کردن بهره مربوط به مخارج سرمایه ای به نتایجی مطابق با فرضیه بدهی دست یافتند؛ شرکت هایی که نسبت بدهی بالاتری داشته اند بیشتر تمایل به سرمایه ای کردن بهره و افزایش سود داشته اند . دالو و ویگلنه  با بررسی رفتار مدیران شرکت ها نسبت به انتخاب از میان روش های استهلاک به نتایجی مطابق با فرضیات اندازه و پاداش رسیدند . چانگ پارک و رو  و مورس و ریچاردسون  پی بردند که شرکت های حاضر در یک صنعت از روشهای مشابه استفاده می کنند و این ناشی از شباهت عملیات در صنعت و رفتار کارای آنها می باشد. 

 نقطه ضعف اکثر تحقیقات گذشته از جمله مطالعه واتس و زیمرمن  در نظر نگرفتن عامل صنعت بوده است . ارتباط دادن بحث انتخاب روش های حسابداری بدون در نظر گرفتن عامل صنعت موجب لحاظ نکردن تاثیر شباهت فعالیت بر انتخاب روشهای حسابداری می باشد. در مقاله حاضر شرکت ها در قالب صنعت در نظر گرفته شده اند و نتیجه گیری نهایی در سطح صنعت بوده است .

ادعای کسر مالیات

یکی از راه هایی که کسب و کار شما را با روش های حسابداری انتخاب شده تحت تاثیر قرار می دهد، سال مالیاتی می باشد که در آن اقلام درآمد و هزینه های خاص محسوب می شوند. به عنوان مثال، در صورت استفاده از روش نقدی، اگر شما متحمل هزینه در یک سال مالیاتی شده اید اما آنها را تا سال مالیاتی بعدی پرداخت نکنید، شما قادر به ادعای کسر برای آنها در سالی که متحمل هزینه شده اید نخواهید بود. ولی در صورت استفاده از روش تعهدی، شما قادر به ادعای آن در سال جاری خواهید بود، چرا که تحت این سیستم شما زمانی معاملات را ثبت می کنید که آنها رخ داده باشند، نه زمانی که پول در واقع به دست شما می رسد.

انتخاب روش های حسابداری